190 lines
14 KiB
XML
190 lines
14 KiB
XML
<document id="76E07F343F1B1FC3B847D5BC7F3CB771" ID-DOI="10.5281/zenodo.292249" ID-ISBN="3-7643-0556-8" ID-Zenodo-Dep="292249" checkinTime="1646762421534" checkinUser="donat" docAuthor="Hess, Hans Ernst, Landolt, Elias & Hirzel, Rosmarie" docDate="1976" docId="C82D4C5C157D3D2A41736F9BE2D5C393" docLanguage="de" docName="labiatae.xml" docOrigin="Birkhaeuser Verlag" docSource="https://doi.org/10.5281/zenodo.292249" docTitle="Betonica officinalis L." docType="treatment" docVersion="4" lastPageNumber="133" masterDocId="5703FF84789668B28396DC5E9F6FE20B" masterDocTitle="Flora der Schweiz und angrenzender Gebiete. Band 3. Plumbaginaceae bis Compositae (2 nd edition): Labiatae" pageNumber="133" updateTime="1669208675566" updateUser="valdenar">
|
|
<mods:mods id="9C378255AE42D603948C5FA8C0DE1663" xmlns:mods="http://www.loc.gov/mods/v3">
|
|
<mods:titleInfo id="C360FC2BE4D2C2383B43A314CCE0BADA">
|
|
<mods:title id="2CA48BDF2C97F8BCD6056F4F5EBDB142">Flora der Schweiz und angrenzender Gebiete. Band 3. Plumbaginaceae bis Compositae (2 nd edition): Labiatae</mods:title>
|
|
</mods:titleInfo>
|
|
<mods:name id="651275B194B9FFF12D1D79513C042F49" type="personal">
|
|
<mods:role id="26027E5223C5DE486B73281800F0651A">
|
|
<mods:roleTerm id="F229D13926CD1CC8450DC6C614C2D673">Author</mods:roleTerm>
|
|
</mods:role>
|
|
<mods:namePart id="61D95FD90CFD9D9CA9E4302B7A6749C7">Hess, Hans Ernst</mods:namePart>
|
|
</mods:name>
|
|
<mods:name id="E2452D07FB60CD83E50C2081723A36CD" type="personal">
|
|
<mods:role id="860464FC48D2061146775B7EEA05A13A">
|
|
<mods:roleTerm id="6717F7B25E38EE2F3BD7BE1D887B7775">Author</mods:roleTerm>
|
|
</mods:role>
|
|
<mods:namePart id="052DA8930B8645390B5324A7B9D2E087">Landolt, Elias</mods:namePart>
|
|
</mods:name>
|
|
<mods:name id="FCF22BBB3E3CCCB33921C6E5833D5FA0" type="personal">
|
|
<mods:role id="6FA3F63E2A4DF36EFF434D8E0B6C56E6">
|
|
<mods:roleTerm id="7432DC3362A07C9724DE6D4AB6513E72">Author</mods:roleTerm>
|
|
</mods:role>
|
|
<mods:namePart id="F5A4747C12A29C0FF0FD44EB6AC4D7A8">Hirzel, Rosmarie</mods:namePart>
|
|
</mods:name>
|
|
<mods:typeOfResource id="74977F7E8698E8FCEAB815AE18DEC051">text</mods:typeOfResource>
|
|
<mods:originInfo id="3BFC3B53749C167A97042D9EE0140C22">
|
|
<mods:dateIssued id="BB78A520048C99D06AAA05824463F6A2">1976</mods:dateIssued>
|
|
<mods:publisher id="E40D248D694044ACB533A4D3BA285286">Birkhaeuser Verlag</mods:publisher>
|
|
</mods:originInfo>
|
|
<mods:location id="95DE03A6F9D261285FB957B970721706">
|
|
<mods:url id="684362861DE00CA7F8EEA404A9DA4EBB">https://doi.org/10.5281/zenodo.292249</mods:url>
|
|
</mods:location>
|
|
<mods:classification id="57840B9F0BEF65DCADD63393243EB705">book</mods:classification>
|
|
<mods:identifier id="2DDEAA8D4D7CA1797CF01BC407E3921A" type="Zenodo-Dep">292249</mods:identifier>
|
|
<mods:identifier id="CFB96CAA3851405227DF82B096E18928" type="DOI">10.5281/zenodo.292249</mods:identifier>
|
|
<mods:identifier id="ED2AFFE41122710725C2246A5DDFFF30" type="ISBN">3-7643-0556-8</mods:identifier>
|
|
</mods:mods>
|
|
<treatment id="C82D4C5C157D3D2A41736F9BE2D5C393" LSID="urn:lsid:plazi:treatment:C82D4C5C157D3D2A41736F9BE2D5C393" httpUri="http://treatment.plazi.org/id/C82D4C5C157D3D2A41736F9BE2D5C393" lastPageNumber="133" pageId="null" pageNumber="133" sec="labiatae.s105">
|
|
<title id="6C9802E5933C6E8834CB14C3F4084BD8" pageId="null" pageNumber="133">
|
|
<subSubSection id="4686BB90498EA326F8B553D0E41246B3" pageId="null" pageNumber="133" type="nomenclature">
|
|
<paragraph id="5D6316D14BEA4C66902C1B8477F18EB6" pageId="null" pageNumber="133">
|
|
<pageBreakToken id="60D45BAA3E5E22192DD1F22699E42BA1" pageId="null" pageNumber="133" start="start">Artengruppe</pageBreakToken>
|
|
der
|
|
<taxonomicName id="08C3B6A52878E48BED1FC4E73FB4456B" authority="L." class="Magnoliopsida" family="Lamiaceae" genus="Betonica" kingdom="Plantae" order="Lamiales" pageId="null" pageNumber="133" phylum="Tracheophyta" rank="species" species="officinalis">
|
|
Betonica
|
|
<normalizedToken id="F279AD6D31BDC60577DBAFFF9613CD7F" originalValue="officinális" pageId="null" pageNumber="133">officinalis</normalizedToken>
|
|
<authorityName id="7EF7C8D921031560F48ABD9E63E6210E" pageId="null" pageNumber="133">L.</authorityName>
|
|
</taxonomicName>
|
|
</paragraph>
|
|
</subSubSection>
|
|
<subSubSection id="D1EF11A3A50E87B9A9F997D8598EAF87" pageId="null" pageNumber="133" type="vernacular_names">
|
|
<paragraph id="D40B9E1E02438B617B1FB028A99C4080" pageId="null" pageNumber="133">Echte Betonie</paragraph>
|
|
</subSubSection>
|
|
</title>
|
|
<subSubSection id="066F1985BE596286BDE66D36D970CCA9" pageId="null" pageNumber="133" type="description">
|
|
<paragraph id="0898DFE0484D603FF6A085EF31BBFD95" pageId="null" pageNumber="133">
|
|
Ausdauernd, mit knotigem Rhizom; fast geruchlos. Stengel aufrecht oder aufsteigend, einfach, behaart oder kahl (Haare mehrzellig, meist nach
|
|
<normalizedToken id="ED0A0385680586FCB133CF3097E05071" originalValue="rückwärts" pageId="null" pageNumber="133">rueckwaerts</normalizedToken>
|
|
gerichtet).
|
|
<normalizedToken id="DC7253A47671F37608516781E2A487F7" originalValue="Blätter" pageId="null" pageNumber="133">Blaetter</normalizedToken>
|
|
gestielt (Stiel bis 15 cm lang), schmal oval, am Grunde
|
|
<normalizedToken id="122D4583FC13F3A76A315AA4EDBF922F" originalValue="herzförmig" pageId="null" pageNumber="133">herzfoermig</normalizedToken>
|
|
, 3-12 cm lang und 1-4 cm breit,
|
|
<emphasis id="F05074455927656FD1A98CFDC92846D3" italics="true" pageId="null" pageNumber="133">1</emphasis>
|
|
<normalizedToken id="C4AA455F87FAFCD7F99EFD0E62326B64" originalValue="½" pageId="null" pageNumber="133">1/2</normalizedToken>
|
|
-
|
|
<emphasis id="DB642222DF0E5E2B082B2F94EDDE3A46" italics="true" pageId="null" pageNumber="133">3</emphasis>
|
|
<normalizedToken id="A724A0F5F6158C60CDF3E8FD2CF54273" originalValue="½" pageId="null" pageNumber="133">1/2</normalizedToken>
|
|
<emphasis id="19E8EB2676030867FD7A2D3A5BC0D592" italics="true" pageId="null" pageNumber="133">mal so lang wie breit.</emphasis>
|
|
Kelch mit 5 borstig begrannten
|
|
<normalizedToken id="C4F9A677A99D2270AD7BDD37408A6293" originalValue="Zähnen" pageId="null" pageNumber="133">Zaehnen</normalizedToken>
|
|
.
|
|
<emphasis id="F9A3ABB8194F6A4C10A12F7155260B0F" italics="true" pageId="null" pageNumber="133">Krone dunkelrosa</emphasis>
|
|
(
|
|
<emphasis id="EF9EDE2F5A42E0568C0BAF77793B7A0B" italics="true" pageId="null" pageNumber="133">
|
|
selten
|
|
<normalizedToken id="E957898C7DDF84A13D8A6644F40C82EC" originalValue="weiß" pageId="null" pageNumber="133">weiss</normalizedToken>
|
|
</emphasis>
|
|
), mit ausgerandeter oder ganzrandiger Oberlippe; Unterlippe wenig
|
|
<normalizedToken id="696DC6A73C4F2657917B4BD4CDEE57AD" originalValue="länger" pageId="null" pageNumber="133">laenger</normalizedToken>
|
|
als die Oberlippe.Teilfrucht 2-2,5 mm lang, glatt.
|
|
</paragraph>
|
|
<paragraph id="D031895D0998E17EBFAE2856B2B735AA" pageId="null" pageNumber="133">
|
|
Die Artengruppe der
|
|
<emphasis id="22E9242EC2698D8BE5CA99CF9FCD4095" italics="true" pageId="null" pageNumber="133">
|
|
<taxonomicName id="5224408682BE7B89FCFA092899A3E35F" class="Magnoliopsida" family="Lamiaceae" genus="Betonica" kingdom="Plantae" order="Lamiales" pageId="null" pageNumber="133" phylum="Tracheophyta" rank="species" species="officinalis">B. officinalis</taxonomicName>
|
|
<normalizedToken id="0F7384C785DD46B11800F7F885C47731" originalValue="umfaßt" pageId="null" pageNumber="133">umfasst</normalizedToken>
|
|
einige wenig untersuchte Arten
|
|
</emphasis>
|
|
, die ihre
|
|
<normalizedToken id="263A6382A46B26B12DE036700FCA20BE" originalValue="ursprüngliche" pageId="null" pageNumber="133">urspruengliche</normalizedToken>
|
|
Verbreitung vor allem in
|
|
<emphasis id="567BD9792284271434BB3F4A30D1CC87" italics="true" pageId="null" pageNumber="133">
|
|
<normalizedToken id="E3D9324F0522E37277A42DA48A44F2DF" originalValue="osteuropäisch-westasiatischen" pageId="null" pageNumber="133">osteuropaeisch-westasiatischen</normalizedToken>
|
|
Gebirgen
|
|
</emphasis>
|
|
haben.
|
|
</paragraph>
|
|
<paragraph id="661A4606133CEC6CE1717F1C462954C2" pageId="null" pageNumber="133">
|
|
<table id="EBFD03B4FC6AC5966DDC1A9E982F32D0" frame="void" pageId="null" pageNumber="133" rules="none">
|
|
<tbody id="2C268803DBF180C7116FE2BA4C319802" pageId="null" pageNumber="133">
|
|
<tr id="5366706E74895785301F706A07F531E6" pageId="null" pageNumber="133">
|
|
<td id="FABB96530E404774297E71A6074BD875" align="left" pageId="null" pageNumber="133" valign="top">1. Krone 10-16 mm lang; Kelch 5-11 mm lang; Haare am obern Stengelteil 0,4-1,5 mm lang.</td>
|
|
</tr>
|
|
<tr id="F2B7DF3DD54BA30C98EE8D3422E357D6" pageId="null" pageNumber="133">
|
|
<td id="DD365A0BF5AABBF1A7489B7AE37646A6" align="left" pageId="null" pageNumber="133" valign="top">
|
|
2.
|
|
<normalizedToken id="018F72D874E348B432CD7A5E3C14B38A" originalValue="Stengelblätter" pageId="null" pageNumber="133">Stengelblaetter</normalizedToken>
|
|
am Grunde
|
|
<normalizedToken id="62A5A1B9F859EBE1A16BC06A47C33D25" originalValue="plötzlich" pageId="null" pageNumber="133">ploetzlich</normalizedToken>
|
|
<normalizedToken id="E18D9AC63BD94E95E89219B90FB0B7C7" originalValue="verschmälert" pageId="null" pageNumber="133">verschmaelert</normalizedToken>
|
|
; untere
|
|
<normalizedToken id="22A7B005F97F9503B5402774F0A1DC60" originalValue="Teilblütenstände" pageId="null" pageNumber="133">Teilbluetenstaende</normalizedToken>
|
|
deutlich abgesetzt; im
|
|
<normalizedToken id="FE54C81569108FAEA5E650DEAF7B9C8B" originalValue="Blütenstand" pageId="null" pageNumber="133">Bluetenstand</normalizedToken>
|
|
gelegentlich Verzweigungen
|
|
</td>
|
|
<td id="81C606C64A48F02D3759132AADF29FC8" align="left" pageId="null" pageNumber="133" valign="bottom">
|
|
<taxonomicName id="E77606FBA2E4F4C75CFC03AFF9C21E31" class="Magnoliopsida" family="Lamiaceae" genus="Betonica" kingdom="Plantae" order="Lamiales" pageId="null" pageNumber="133" phylum="Tracheophyta" rank="species" species="serotina">
|
|
<italic id="7A444F72F656724ABBB3E6252206C53D" pageId="null" pageNumber="133">B. serotina</italic>
|
|
</taxonomicName>
|
|
(Nr. 2a)
|
|
</td>
|
|
</tr>
|
|
<tr id="095D7E5DC255DFCE267CEEFFD7919365" pageId="null" pageNumber="133">
|
|
<td id="6E5681ED78E00C614A96881B5E579FBA" align="left" pageId="null" pageNumber="133" valign="top">
|
|
2*.
|
|
<normalizedToken id="AA24162C054772BF70A2B452BF4592C7" originalValue="Stengelblätter" pageId="null" pageNumber="133">Stengelblaetter</normalizedToken>
|
|
am Grunde
|
|
<normalizedToken id="48DBAACA275BB39AD72F7C9A7B262E41" originalValue="herzförmig" pageId="null" pageNumber="133">herzfoermig</normalizedToken>
|
|
;
|
|
<normalizedToken id="0F62C5BD94DB9B0E728CA7D1386BA166" originalValue="Blütenstand" pageId="null" pageNumber="133">Bluetenstand</normalizedToken>
|
|
ohne seitliche Verzweigungen, meist kompakt (nur selten die 1-2 untersten
|
|
<normalizedToken id="717FF1E3DEBA3A4BCCDE5C6486E99015" originalValue="quirlähnlichen" pageId="null" pageNumber="133">quirlaehnlichen</normalizedToken>
|
|
<normalizedToken id="F1EE4AEE8CD70A9258C831565DFBA2F3" originalValue="Teilblütenstände" pageId="null" pageNumber="133">Teilbluetenstaende</normalizedToken>
|
|
abgesetzt)
|
|
</td>
|
|
</tr>
|
|
<tr id="595EC25BC042C306C834A2746A892F31" pageId="null" pageNumber="133">
|
|
<td id="A4944B3CF12686FAE004D1A29BE104BD" align="left" pageId="null" pageNumber="133" valign="top">
|
|
3. Kelch 5-7 mm lang, mit kurzen, 1,2-2,5 mm langen
|
|
<normalizedToken id="A50935050AF256AFD0ABFDA19F76BA01" originalValue="Zähnen" pageId="null" pageNumber="133">Zaehnen</normalizedToken>
|
|
(die mitgemessene, meist deutlich abgesetzte Granne ist 0,8-1,5 mm lang), auch im untern Teil behaart
|
|
</td>
|
|
<td id="92BC1FBC3E6538BF53081CB224DADC6D" align="left" pageId="null" pageNumber="133" valign="bottom">
|
|
<taxonomicName id="39141E2A5E7F6691A80897EBD495456A" class="Magnoliopsida" family="Lamiaceae" genus="Betonica" kingdom="Plantae" order="Lamiales" pageId="null" pageNumber="133" phylum="Tracheophyta" rank="species" species="officinalis">
|
|
<italic id="FC0BCCF4828FE2A020CF3A3EDDAB738C" pageId="null" pageNumber="133">B. officinalis</italic>
|
|
</taxonomicName>
|
|
(Nr. 2b)
|
|
</td>
|
|
</tr>
|
|
<tr id="AE035FB9F4E24379047E0468DEF73006" pageId="null" pageNumber="133">
|
|
<td id="11F0E79C2AB32AA17FE0BD59BAA4F8C6" align="left" pageId="null" pageNumber="133" valign="top">
|
|
3*. Kelch 8-11 mm lang, mit 2,3-4,5 mm langen,
|
|
<normalizedToken id="F0BF60D79F7DD2DBCA7AC4D2936D9FB4" originalValue="allmählich" pageId="null" pageNumber="133">allmaehlich</normalizedToken>
|
|
in die Granne sich
|
|
<normalizedToken id="DC2D673FF2C25D86D3DBE433CC7B4FFA" originalValue="verschmälernden" pageId="null" pageNumber="133">verschmaelernden</normalizedToken>
|
|
<normalizedToken id="146DCBD394D60AEF9B2897C565EDB25E" originalValue="Zähnen" pageId="null" pageNumber="133">Zaehnen</normalizedToken>
|
|
, im untern Teil kahl
|
|
</td>
|
|
<td id="894EA7C1A47055E1CA349102797E3A01" align="left" pageId="null" pageNumber="133" valign="bottom">
|
|
<taxonomicName id="9AC7F37F5BDDFEDB4CAE0092EBC9BB10" class="Magnoliopsida" family="Lamiaceae" genus="Betonica" kingdom="Plantae" order="Lamiales" pageId="null" pageNumber="133" phylum="Tracheophyta" rank="species" species="stricta">
|
|
<italic id="10181AD092306F9663288D0FA0144D47" pageId="null" pageNumber="133">B. stricta</italic>
|
|
</taxonomicName>
|
|
(Nr. 2c)
|
|
</td>
|
|
</tr>
|
|
<tr id="B7E280EF61D083E12114B9C29DBC2447" pageId="null" pageNumber="133">
|
|
<td id="46E96A2BFB33B0EB5BE1E6E79F92781E" align="left" pageId="null" pageNumber="133" valign="top">1*. Krone 15-22 mm lang; Kelch 12-15 mm lang; Haare am obern Stengelteil 1,5-3 mm lang</td>
|
|
<td id="56664A9A07ACB88AD0E9033476CDD08D" align="left" pageId="null" pageNumber="133" valign="bottom">
|
|
<taxonomicName id="D60E0BDAC5919216AED27CA9846805DB" class="Magnoliopsida" family="Lamiaceae" genus="Betonica" kingdom="Plantae" order="Lamiales" pageId="null" pageNumber="133" phylum="Tracheophyta" rank="species" species="hirsuta">
|
|
<italic id="E14275DD3438F6DEBE92FCE54D011254" pageId="null" pageNumber="133">B. hirsuta</italic>
|
|
</taxonomicName>
|
|
(Nr. 2d)
|
|
</td>
|
|
</tr>
|
|
</tbody>
|
|
</table>
|
|
</paragraph>
|
|
<caption id="AA0C89463B730C591F420387D49F5FB2" pageId="null" pageNumber="133">
|
|
<paragraph id="17CE43E4B79DFA98E7587F5C00E79418" pageId="null" pageNumber="133">
|
|
<title id="CADDFA31B85BD99505141D5CB9AE025B" pageId="null" pageNumber="133">
|
|
<normalizedToken id="715E2AFB0D9B4464672122B5E0F2C9C1" originalValue="Schlüssel" pageId="null" pageNumber="133">Schluessel</normalizedToken>
|
|
zur Artengruppe der
|
|
<taxonomicName id="BD22749673810D6CCDBA4D6C849D6176" class="Magnoliopsida" family="Lamiaceae" genus="Betonica" kingdom="Plantae" order="Lamiales" pageId="null" pageNumber="133" phylum="Tracheophyta" rank="species" species="officinalis">Betonica officinalis</taxonomicName>
|
|
</title>
|
|
</paragraph>
|
|
</caption>
|
|
</subSubSection>
|
|
</treatment>
|
|
</document> |