treatments-xml/data/0F/76/87/0F7687EDFE32FFC98FDEFE24FCEFFD21.xml
2024-06-21 12:29:30 +02:00

225 lines
20 KiB
XML
Raw Permalink Blame History

This file contains ambiguous Unicode characters

This file contains Unicode characters that might be confused with other characters. If you think that this is intentional, you can safely ignore this warning. Use the Escape button to reveal them.

<document ID-DOI="http://doi.org/10.5281/zenodo.3653112" ID-GBIF-Dataset="29dfa55e-83f6-4729-b052-29d611274d52" ID-GBIF-Taxon="162054148" ID-Zenodo-Dep="3653112" checkinTime="1581023894344" checkinUser="plazi" docAuthor="Kubisz, Daniel &amp; Jałoszyński, Paweł" docDate="2009" docId="0F7687EDFE32FFC98FDEFE24FCEFFD21" docLanguage="en" docName="08_kubisz_jalosz.pdf" docOrigin="Wiad. entomol. 28 (2)" docStyle="DocumentStyle{}" docTitle="Brachygluta klimschi" docType="treatment" docVersion="7" lastPageId="6" lastPageNumber="88" masterDocId="F34FFF95FE36FFCF8E76FF9AFFD3FFEB" masterDocTitle="Brachygluta klimschi HOLDHAUS, 1902 (Coleoptera: Staphylinidae: Pselaphinae), nowy dla fauny Polski gatunek chrząszcza oraz uwagi o stanie zbadania marników w Polsce" masterLastPageNumber="90" masterPageNumber="83" pageId="4" pageNumber="87" updateTime="1643567753222" updateUser="ExternalLinkService">
<mods:mods xmlns:mods="http://www.loc.gov/mods/v3">
<mods:titleInfo>
<mods:title>Brachygluta klimschi HOLDHAUS, 1902 (Coleoptera: Staphylinidae: Pselaphinae), nowy dla fauny Polski gatunek chrząszcza oraz uwagi o stanie zbadania marników w Polsce</mods:title>
</mods:titleInfo>
<mods:name type="personal">
<mods:role>
<mods:roleTerm>Author</mods:roleTerm>
</mods:role>
<mods:namePart>Kubisz, Daniel</mods:namePart>
</mods:name>
<mods:name type="personal">
<mods:role>
<mods:roleTerm>Author</mods:roleTerm>
</mods:role>
<mods:namePart>Jałoszyński, Paweł</mods:namePart>
</mods:name>
<mods:typeOfResource>text</mods:typeOfResource>
<mods:relatedItem type="host">
<mods:titleInfo>
<mods:title>Wiad. entomol.</mods:title>
</mods:titleInfo>
<mods:part>
<mods:date>2009</mods:date>
<mods:detail type="pubDate">
<mods:number>2009-12-31</mods:number>
</mods:detail>
<mods:detail type="volume">
<mods:number>28</mods:number>
</mods:detail>
<mods:detail type="issue">
<mods:number>2</mods:number>
</mods:detail>
<mods:extent unit="page">
<mods:start>83</mods:start>
<mods:end>90</mods:end>
</mods:extent>
</mods:part>
</mods:relatedItem>
<mods:classification>journal article</mods:classification>
<mods:identifier type="DOI">http://doi.org/10.5281/zenodo.3653112</mods:identifier>
<mods:identifier type="GBIF-Dataset">29dfa55e-83f6-4729-b052-29d611274d52</mods:identifier>
<mods:identifier type="Zenodo-Dep">3653112</mods:identifier>
</mods:mods>
<treatment ID-GBIF-Taxon="162054148" LSID="urn:lsid:plazi:treatment:0F7687EDFE32FFC98FDEFE24FCEFFD21" httpUri="http://treatment.plazi.org/id/0F7687EDFE32FFC98FDEFE24FCEFFD21" lastPageId="6" lastPageNumber="88" pageId="4" pageNumber="87">
<subSubSection box="[424,906,446,473]" pageId="4" pageNumber="87" type="nomenclature">
<paragraph blockId="4.[424,906,446,473]" box="[424,906,446,473]" pageId="4" pageNumber="87">
<heading box="[424,906,446,473]" centered="true" fontSize="11" level="2" pageId="4" pageNumber="87" reason="1">
<taxonomicName box="[424,678,446,473]" class="Insecta" family="Staphylinidae" genus="Brachygluta" kingdom="Animalia" order="Coleoptera" pageId="4" pageNumber="87" phylum="Arthropoda" rank="species" species="klimschi">
<emphasis box="[424,678,446,473]" italics="true" pageId="4" pageNumber="87">Brachygluta klimschi</emphasis>
</taxonomicName>
HOLDHAUS, 1902
</heading>
</paragraph>
</subSubSection>
<subSubSection pageId="4" pageNumber="87" type="materials_examined">
<paragraph blockId="4.[189,1142,495,1102]" pageId="4" pageNumber="87">
<materialsCitation ID-GBIF-Occurrence="2565879130" collectedFrom="sciolce olszyny nad potokiem Wolosaty" collectingDate="1967-05-17" collectionCode="ISEZ" collectorName="J. PAWLOWSKI" country="Poland" location="Ustrzyki Gorne" municipality="Bieszczady" pageId="4" pageNumber="87" specimenCode="FV23" specimenCount="1">
<collectingMunicipality box="[212,353,495,522]" pageId="4" pageNumber="87">Bieszczady</collectingMunicipality>
:
<location LSID="urn:lsid:plazi:treatment:0F7687EDFE32FFC98FDEFE24FCEFFD21:82006020FE32FFCB8F18FE75FDE0FDE1" box="[366,563,495,522]" country="Poland" municipality="Bieszczady" name="Ustrzyki Gorne" pageId="4" pageNumber="87">Ustrzyki Górne</location>
(UTM: FV23),
<date box="[772,903,495,522]" pageId="4" pageNumber="87" value="1967-05-17">
<collectingDate box="[772,903,495,522]" pageId="4" pageNumber="87" value="1967-05-17">17 V 1967</collectingDate>
</date>
<specimenCount box="[937,1004,496,522]" pageId="4" pageNumber="87" type="generic">1 w</specimenCount>
<collectedFrom pageId="4" pageNumber="87">ściółce olszyny nad potokiem Wołosaty</collectedFrom>
, leg.
<collectorName box="[646,827,531,557]" pageId="4" pageNumber="87">J. PAWŁOWSKI</collectorName>
, coll.
<collectionCode box="[901,973,530,556]" collectionName="ISEZ" pageId="4" pageNumber="87">ISEZ</collectionCode>
;
</materialsCitation>
<materialsCitation ID-GBIF-Occurrence="2565879131" collectedFrom="sciolce olszyny nad potokiem Wolosaty" collectingDate="1994-06-10" collectionCode="D. KUBISZ" collectorName="T. WOJAS" country="Poland" location="Ustrzyki Gorne" municipality="Bieszczady" pageId="4" pageNumber="87" specimenCode="FV23" specimenCount="1">
<date box="[984,1120,530,557]" pageId="4" pageNumber="87" value="1994-06-10">
<collectingDate box="[984,1120,530,557]" pageId="4" pageNumber="87" value="1994-06-10">10 VI 1994</collectingDate>
</date>
<paragraph blockId="4.[189,1142,495,1102]" box="[212,650,563,590]" pageId="4" pageNumber="87">
<specimenCount box="[212,227,564,590]" pageId="4" pageNumber="87" type="generic">1</specimenCount>
, leg.
<collectorName box="[316,433,564,590]" pageId="4" pageNumber="87">T. WOJAS</collectorName>
, coll.
<collectionCode box="[508,643,564,590]" pageId="4" pageNumber="87">D. KUBISZ</collectionCode>
.
</paragraph>
</materialsCitation>
</paragraph>
</subSubSection>
<subSubSection box="[227,1119,598,625]" pageId="4" pageNumber="87" type="materials_examined">
<paragraph blockId="4.[189,1142,495,1102]" box="[227,1119,598,625]" pageId="4" pageNumber="87">
Tym samym, gatunek
<taxonomicName baseAuthorityName="Reichenbach" baseAuthorityYear="1816" box="[498,659,598,625]" class="Insecta" family="Staphylinidae" genus="Brachygluta" kingdom="Animalia" order="Coleoptera" pageId="4" pageNumber="87" phylum="Arthropoda" rank="species" species="haematica">
<emphasis box="[498,659,598,625]" italics="true" pageId="4" pageNumber="87">B. haematica</emphasis>
</taxonomicName>
należy skreślić z fauny Bieszczadów.
</paragraph>
</subSubSection>
<subSubSection pageId="4" pageNumber="87" type="discussion">
<paragraph blockId="4.[189,1142,495,1102]" pageId="4" pageNumber="87">
Wśród krajowych przedstawicieli rodzaju,
<taxonomicName box="[756,891,632,659]" class="Insecta" family="Staphylinidae" genus="Brachygluta" kingdom="Animalia" order="Coleoptera" pageId="4" pageNumber="87" phylum="Arthropoda" rank="species" species="klimschi">
<emphasis box="[756,891,632,659]" italics="true" pageId="4" pageNumber="87">B. klimschi</emphasis>
</taxonomicName>
należy do grupy gatunków, których samce posiadają zewnętrzne cechy dymorficzne na tergitach odwłokowych. Kształt i rozmieszczenie tych modyfikacji stanowi dobrą cechę, pozwalającą na rozróżnienie poszczególnych gatunków. Niestety, w najbardziej popularnym kluczu do oznaczania (
<bibRefCitation author="BESUCHET C." box="[809,1018,769,795]" editor="FREUDE H. &amp; HARDE K. W. &amp; LOHSE G. A." journalOrPublisher="Goecke &amp; Evers Verlag, Krefeld." pageId="4" pageNumber="87" pagination="381" refId="ref2741" refString="BESUCHET C. 1974: 24. Familie: Pselaphidae. [W:] FREUDE H., HARDE K. W., LOHSE G. A. (red.): Die Kafer Mitteleuropas, Band 5. Goecke &amp; Evers Verlag, Krefeld. 381 ss." title="24. Familie: Pselaphidae." type="book chapter" volumeTitle="Die Kafer Mitteleuropas, Band 5." year="1974">BESUCHET 1974</bibRefCitation>
) brak jest jakichkolwiek rysunków, odnoszących się do tego rodzaju. Rysunki takie (jak również ilustracje aparatów kopulacyjnych) znaleźć można w niedawno opublikowanej rewizji (SABELLA i in. 2004). Samce
<taxonomicName authority="(Ryc.)" baseAuthorityName="Ryc." box="[834,1054,870,898]" class="Insecta" family="Staphylinidae" genus="Brachygluta" kingdom="Animalia" order="Coleoptera" pageId="4" pageNumber="87" phylum="Arthropoda" rank="species" species="klimschi">
<emphasis box="[834,853,872,897]" italics="true" pageId="4" pageNumber="87">B</emphasis>
.
<emphasis box="[867,969,870,897]" italics="true" pageId="4" pageNumber="87">klimschi</emphasis>
(Ryc.)
</taxonomicName>
są stosunkowo charakterystyczne i niezbyt trudne do odróżnienia od pozostałych gatunków, jednak samice w całym rodzaju, a szczególnie w tym kompleksie, mogą sprawiać duże problemy. Pięć polskich gatunków
<taxonomicName authorityName="C. G. Thomson" authorityYear="1859" box="[887,1031,973,1000]" class="Insecta" family="Staphylinidae" genus="Brachygluta" kingdom="Animalia" order="Coleoptera" pageId="4" pageNumber="87" phylum="Arthropoda" rank="genus">
<emphasis box="[887,1031,973,1000]" italics="true" pageId="4" pageNumber="87">Brachygluta</emphasis>
</taxonomicName>
, których samce mają zmodyfikowane widoczne tergity odwłoka, oznaczyć można za pomocą poniższego klucza (przez „modyfikacje” rozumie się wygiętą krawędź tergitu, wgłębienia i wyniosłości, a także pęczki włosów):
</paragraph>
</subSubSection>
<subSubSection pageId="4" pageNumber="87" type="key">
<paragraph blockId="4.[204,1142,1125,1231]" pageId="4" pageNumber="87">
<emphasis bold="true" box="[204,226,1125,1151]" pageId="4" pageNumber="87">1.</emphasis>
Tergit 3 na bokach z dużymi guzkami....................................... samiec
<taxonomicName baseAuthorityName="Ganglbauer" baseAuthorityYear="1895" box="[738,931,1159,1185]" class="Insecta" family="Staphylinidae" genus="Brachygluta" kingdom="Animalia" order="Coleoptera" pageId="4" pageNumber="87" phylum="Arthropoda" rank="species" species="trigonoprocta">
<emphasis bold="true" box="[738,931,1159,1185]" italics="true" pageId="4" pageNumber="87">B. trigonoprocta</emphasis>
</taxonomicName>
(GANGLBAUER)
</paragraph>
<paragraph blockId="4.[204,1142,1125,1231]" box="[204,1142,1204,1231]" pageId="4" pageNumber="87">
<emphasis bold="true" box="[204,226,1205,1231]" pageId="4" pageNumber="87">.</emphasis>
Tergit 3 bez guzków.............................
<emphasis bold="true" box="[1119,1142,1205,1231]" pageId="4" pageNumber="87">2.</emphasis>
</paragraph>
<paragraph blockId="4.[204,1142,1250,1481]" pageId="4" pageNumber="87">
<emphasis bold="true" box="[204,226,1250,1276]" pageId="4" pageNumber="87">2.</emphasis>
Tergity 2 i 3 na bokach z pęczkiem wlosów...................................... samiec
<taxonomicName baseAuthorityName="Reichenbach" baseAuthorityYear="1816" box="[766,924,1285,1311]" class="Insecta" family="Staphylinidae" genus="Brachygluta" kingdom="Animalia" order="Coleoptera" pageId="4" pageNumber="87" phylum="Arthropoda" rank="species" species="haematica">
<emphasis bold="true" box="[766,924,1285,1311]" italics="true" pageId="4" pageNumber="87">B. haematica</emphasis>
</taxonomicName>
(REICHENBACH)
</paragraph>
<paragraph blockId="4.[204,1142,1250,1481]" box="[204,1141,1329,1357]" pageId="4" pageNumber="87">
<emphasis bold="true" box="[204,226,1330,1356]" pageId="4" pageNumber="87">.</emphasis>
Tergity 2 i 3 bez pęczków włosów na bokach...............
<emphasis bold="true" box="[1119,1141,1330,1356]" pageId="4" pageNumber="87">3.</emphasis>
</paragraph>
<paragraph blockId="4.[204,1142,1250,1481]" pageId="4" pageNumber="87">
<emphasis bold="true" box="[204,226,1375,1401]" pageId="4" pageNumber="87">3.</emphasis>
Tergit 1 z tylną krawędzią płytko i szeroko wyciętą; tergit 2 bez modyfikacji....................... samiec
<taxonomicName authorityName="Raffray" authorityYear="1904" box="[861,1014,1409,1435]" class="Insecta" family="Staphylinidae" genus="Brachygluta" kingdom="Animalia" order="Coleoptera" pageId="4" pageNumber="87" phylum="Arthropoda" rank="species" species="simplicior">
<emphasis bold="true" box="[861,1014,1409,1435]" italics="true" pageId="4" pageNumber="87">B. simplicior</emphasis>
</taxonomicName>
RAFFRAY
</paragraph>
<paragraph blockId="4.[204,1142,1250,1481]" box="[204,1142,1454,1481]" pageId="4" pageNumber="87">
<emphasis bold="true" box="[204,226,1455,1481]" pageId="4" pageNumber="87">.</emphasis>
Tergity 1 i 2 silnie zmodyfikowane.....................
<emphasis bold="true" box="[1119,1142,1455,1481]" pageId="4" pageNumber="87">4.</emphasis>
</paragraph>
<paragraph blockId="4.[204,1142,1500,1595]" pageId="4" pageNumber="87">
<emphasis bold="true" box="[204,226,1500,1526]" pageId="4" pageNumber="87">4.</emphasis>
Tergit 1 pośrodku tylnej krawędzi silnie wzniesiony, wzniesienie ostro ograniczone na bokach przez szeroki wcisk......................................... samiec
<taxonomicName box="[832,966,1569,1595]" class="Insecta" family="Staphylinidae" genus="Brachygluta" kingdom="Animalia" order="Coleoptera" pageId="4" pageNumber="87" phylum="Arthropoda" rank="species" species="klimschi">
<emphasis bold="true" box="[832,966,1569,1595]" italics="true" pageId="4" pageNumber="87">B. klimschi</emphasis>
</taxonomicName>
(HOLDHAUS)
</paragraph>
<paragraph blockId="4.[204,1141,1614,1675]" pageId="4" pageNumber="87">
<emphasis bold="true" box="[204,226,1614,1640]" pageId="4" pageNumber="87">.</emphasis>
Tergit 1 pośrodku tylnej krawędzi słabo wzniesiony, wzniesienie nie jest ograniczone wciskami.............. samiec
<taxonomicName baseAuthorityName="Aubé" baseAuthorityYear="1833" box="[915,1038,1648,1674]" class="Insecta" family="Staphylinidae" genus="Brachygluta" kingdom="Animalia" order="Coleoptera" pageId="4" pageNumber="87" phylum="Arthropoda" rank="species" species="sinuata">
<emphasis bold="true" box="[915,1038,1648,1674]" italics="true" pageId="4" pageNumber="87">B. sinuata</emphasis>
</taxonomicName>
(AUBÉ)
</paragraph>
</subSubSection>
<caption ID-DOI="http://doi.org/10.5281/zenodo.3653121" ID-Zenodo-Dep="3653121" box="[189,615,1313,1335]" httpUri="https://zenodo.org/record/3653121/files/figure.png" pageId="5" pageNumber="88" targetBox="[491,861,308,1294]" targetPageId="5">
<paragraph blockId="5.[189,615,1313,1335]" box="[189,615,1313,1335]" pageId="5" pageNumber="88">
Ryc. (Fig.)
<taxonomicName box="[306,517,1313,1335]" class="Insecta" family="Staphylinidae" genus="Brachygluta" kingdom="Animalia" order="Coleoptera" pageId="5" pageNumber="88" phylum="Arthropoda" rank="species" species="klimschi">
<emphasis box="[306,517,1313,1335]" italics="true" pageId="5" pageNumber="88">Brachygluta klimschi</emphasis>
</taxonomicName>
HOLDH.,
</paragraph>
</caption>
<subSubSection lastPageId="6" lastPageNumber="89" pageId="5" pageNumber="88" type="discussion">
<paragraph blockId="5.[189,1143,1389,1693]" lastBlockId="6.[189,1143,306,715]" lastPageId="6" lastPageNumber="89" pageId="5" pageNumber="88">
Omawiana tu
<taxonomicName box="[408,546,1389,1416]" class="Insecta" family="Staphylinidae" genus="Brachygluta" kingdom="Animalia" order="Coleoptera" pageId="5" pageNumber="88" phylum="Arthropoda" rank="species" species="klimschi">
<emphasis box="[408,546,1389,1416]" italics="true" pageId="5" pageNumber="88">B. klimschi</emphasis>
</taxonomicName>
była początkowo traktowana jako podgatunek
<taxonomicName baseAuthorityName="Reitter" baseAuthorityYear="1890" box="[189,341,1425,1450]" class="Insecta" family="Staphylinidae" genus="Brachygluta" kingdom="Animalia" order="Coleoptera" pageId="5" pageNumber="88" phylum="Arthropoda" rank="species" species="narentina">
<emphasis box="[189,341,1425,1450]" italics="true" pageId="5" pageNumber="88">B. narentina</emphasis>
</taxonomicName>
REITTER, 1890. Obecnie jednak uznaje się odrębność gatunkową tych dwóch taksonów, a zasięg
<taxonomicName baseAuthorityName="Reitter" baseAuthorityYear="1890" box="[624,776,1459,1484]" class="Insecta" family="Staphylinidae" genus="Brachygluta" kingdom="Animalia" order="Coleoptera" pageId="5" pageNumber="88" phylum="Arthropoda" rank="species" species="narentina">
<emphasis box="[624,776,1459,1484]" italics="true" pageId="5" pageNumber="88">B. narentina</emphasis>
</taxonomicName>
ogranicza się, jak podaje katalog chrząszczy Palearktyki (
<bibRefCitation author="LOBL I. &amp; BESUCHET C." box="[555,847,1493,1520]" journalOrPublisher="Apollo Books, Stenstrup" pageId="5" pageNumber="88" refId="ref3344" refString="LOBL I., BESUCHET C. 2004: Subfamily Pselaphinae LATREILLE, 1802. [W:] LOBL I., SMETA- NA A. (red.): Catalogue of Palaearctic Coleoptera, vol. 2. Apollo Books, Stenstrup." title="Subfamily Pselaphinae LATREILLE" type="book" year="2004">LÖBL, BESUCHET 2004</bibRefCitation>
) do Bośni i Hercegowiny, Rumunii oraz Ukrainy. Jak można wnioskować z dotychczasowych danych,
<taxonomicName box="[265,403,1562,1589]" class="Insecta" family="Staphylinidae" genus="Brachygluta" kingdom="Animalia" order="Coleoptera" pageId="5" pageNumber="88" phylum="Arthropoda" rank="species" species="klimschi">
<emphasis box="[265,403,1562,1589]" italics="true" pageId="5" pageNumber="88">B. klimschi</emphasis>
</taxonomicName>
jest gatunkiem górskim, rzadkim w całym swoim zasięgu, którego znane stanowiska mają charakter wyspowy i są mocno od siebie oddalone. Siedliskowo związana jest z brzegami rzek i potoków, gdzie występuje w detrytusie na namuliskach. Znany zasięg
<taxonomicName box="[783,923,1666,1693]" class="Insecta" family="Staphylinidae" genus="Brachygluta" kingdom="Animalia" order="Coleoptera" pageId="5" pageNumber="88" phylum="Arthropoda" rank="species" species="klimschi">
<emphasis box="[783,923,1666,1693]" italics="true" pageId="5" pageNumber="88">B. klimschi</emphasis>
</taxonomicName>
ogranicza się do dwóch regionów: alpejskiego i karpackiego. W Alpach notowana była z Austrii, Słowenii, północnych Włoch (rejon Wenecji), Francji (Sabaudia), Szwajcarii, Niemiec (Bawaria) i Liechtensteinu (
<bibRefCitation author="BESUCHET C." box="[793,1001,376,402]" editor="FREUDE H. &amp; HARDE K. W. &amp; LOHSE G. A." journalOrPublisher="Goecke &amp; Evers Verlag, Krefeld." pageId="6" pageNumber="89" pagination="381" refId="ref2741" refString="BESUCHET C. 1974: 24. Familie: Pselaphidae. [W:] FREUDE H., HARDE K. W., LOHSE G. A. (red.): Die Kafer Mitteleuropas, Band 5. Goecke &amp; Evers Verlag, Krefeld. 381 ss." title="24. Familie: Pselaphidae." type="book chapter" volumeTitle="Die Kafer Mitteleuropas, Band 5." year="1974">BESUCHET 1974</bibRefCitation>
; LÖBL, BE- SUCHET 2004). W Karpatach gatunek ten podawany był dotychczas jedynie z ich części zachodniej: ze Słowacji, ze stanowiska nad rzeką Hron w Niskich Tatrach (
<bibRefCitation author="ROUBAL J." box="[304,492,480,506]" journalOrPublisher="Cas. csl. Spol. ent." pageId="6" pageNumber="89" pagination="52 - 53" part="21" refId="ref3469" refString="ROUBAL J. 1924: Predbezne poznamky k faune Coleopter Nizkych Tatier a susednych druhych krajov, III. Cas. csl. Spol. ent., 21: 52 - 53." title="Predbezne poznamky k faune Coleopter Nizkych Tatier a susednych druhych krajov, III" type="journal article" year="1924">ROUBAL 1924</bibRefCitation>
). Stanowisko w Bieszczadach poszerza więc zasięg
<taxonomicName box="[189,330,514,541]" class="Insecta" family="Staphylinidae" genus="Brachygluta" kingdom="Animalia" order="Coleoptera" pageId="6" pageNumber="89" phylum="Arthropoda" rank="species" species="klimschi">
<emphasis box="[189,330,514,541]" italics="true" pageId="6" pageNumber="89">B. klimschi</emphasis>
</taxonomicName>
również o Karpaty Wschodnie. Jak podaje C. BESUCHET (SA- BELLA i in. 2004), znane są też okazy łowione w Anglii w 1898 r., jednak w świetle podanego wyżej znanego zasięgu, stanowisko to wydaje się wątpliwe. Stwierdzić natomiast należy, że omawiany tu areał i środowiska występowania pozwalają spodziewać się odkrycia u nas kolejnych stanowisk tego gatunku, przede wszystkim w Karpatach Zachodnich.
</paragraph>
</subSubSection>
</treatment>
</document>