Revision of Thai Dissomphalus Ashmead, 1893 (Hymenoptera, Bethylidae), with description of twenty four new species
Author
MUGRABI, DANIELE F.
Author
AZEVEDO, CELSO O.
text
Zootaxa
2013
2013-05-22
3662
1
1
73
http://dx.doi.org/10.11646/zootaxa.3662.1.1
journal article
10.11646/zootaxa.3662.1.1
11755334
10097894
F8E5DC33-8045-4511-B046-90F59E97BD1D
Dissomphalus chiangmaiensis
Terayama, 2001
(
Figs 4
,
12–18
,
97
,
133–136
)
Dissomphalus chiangmaiensis
Terayama 2001: 82
(
♂
, description, figs 4–6); 2003: 13 (cladistic analysis).
Diagnosis.
MALE. Mandible with two apical teeth. Clypeus with weakly subtrapezoidal median lobe, median carina inconspicuous. Frons weakly coriaceous, frontal impression short, punctures shallow, dense and large. Vertex broad, convex. Tergal process with pair of subcircular, shallow lateral depression, latero-anterior corner setosesetose, inner margin with few setae, tubercle small, tuft of long setae, tubercle and tuft directed upward. Aedeagal dorsal body with set of large and rounded warts on upper lateral surface, aedeagal ventral ramus almost as long as dorsal body, base much wider than median and apical regions, narrowing progressively apicad, inner lateral margin of apical region bulging.
Description of metasoma
.
Metasomal tergite I with deep and long groove. Metasomal tergite II without seta on anterolateral margin; with pair of sub-lateral oval, shallow, depressions close to posterior margin of tergite I and touching posterior margin of tergite II, diverging posterad, with short seta on outer lateral margin directed posterad; each depression with small, rounded and high tubercle, located at inner lateral area of depression, with narrow pit on top with tuft of short setae (
Fig. 4
). Hypopygium with median stalk conical, base very wide, 1.18 × as long as hypopygium, posterior margin almost straight (
Fig. 97
). Genitalia (
Figs 133–136
). Paramere with apex weakly arched medially, dorsal and ventral margins convex on lateral view. Basivolsella with wide lateral margin. Cuspis unusually wide. Digitus with expanded base. Aedeagus with ventral ramus shorter than dorsal body, laminar, surface sub-horizontal, apical region narrow and sinuous; dorsal body with two pairs of outer apical lobes, laminar, surface vertical with two pairs of warts, apical set with three warts in straight line, basal set with four warts on vshaped line; median pair with strongly serrate ventral margin, inner pair membranous, setosesetose and stout. Base of dorsal body long, large and laminar with v-shaped cross-section, slightly sclerotized. Apodeme of aedeagus extending beyond genital ring, median region widened in ventral view.
FEMALE unknown.
Material examined.
Holotype
,
♂
.
THAILAND
.
Chiang Mai
,
Doi Inthanon National Park
,
1700 m
,
29-IV-7-V- 1990
,.
T
.
E. Fuller
(PMAE).
New
material
.
THAILAND
.
Malaise trap
,
Chiang Mai
:
Doi Phahompok NP
,
Kiewlom
1:
Montane Forest
,
20°3.455’N
99°8.551’E
,
2174 m
,
7-14.viii.2007
,
Komwuan Srisom
&
Prasit Wongchai
leg.,
3 ♂
T2805
,
23 ♂
T2810
,
16 ♂
T2815
; Kewlom2/montane forest,
2112 m
,
2 ♂
20°3.426’N
99°8.553’E
,
18-25.vii.2007
,
Prasit Wongchai.
leg.,
T2965
;
1 ♂
20°3.331’N
99°8.552’E
,
11-18.vii.2007
,
Komwuan Srisom
, leg.,
7-14.ix.2007
,
Komwuan Srisom
&
Prasit Wongchai
leg
T2823
,
4 ♂
,
T2833
,
3 ♂
T2838
,
1 ♂
7
T2843
; Doi Phaluang,
20°1.060’N
99°9.581’E
,
1449 m
,
Wongchai.P.
leg.,
20 ♂
20-27.vii.2007
,
T2928
,
12 ♂
27.vii- 3.viii.2007
,
T2932
,
7 ♂
3-10.viii.2007
,
T2931
,
64 ♂
20°0.966’N
99°9.579’E
,
1449 m
,
13-20.vii.2007
,
Prasit Wongchai
leg.,
T2846
;
Huai Nam Dang NP
,
Thawatchai Boonthum
&
Anuchart Chaimuengchun
leg., behind visitor house,
19°18.712’N
98°36.399’E
,
1670 m
,
31.vii-7.viii.2007
,
7 ♂
T2804
,
8 ♂
T2811
;
13 ♂
Check Point 2,
19°18.239’N
98°36.292’E
,
1590 m
,
31.vii-7.viii.2007
,
T2827
;
Doi Chiang Dao WS
,
Songkrant Jagsu
&
Apichat Watwanich
leg.,
19°24.328’N
98°55.237’E
,
549 m
,
2 ♂
behind water reservior,
31.vii-7.viii.2007
,
T2806
,
1 ♂
behind water headquater,
28.viii-4.ix.2007
,
T2808
;
WS Nature
trail,
19°24.278’N
98°55.311’E
,
491 m
,
Songkran
&
Apichart
leg.,
2 ♂
3-10.iii.2008
,
T3154
,
3 ♂
10-17.iii.2008
,
T3155
; Nature Trail,
19°24.187’N
98°55.312’E
,
491 m
,
31.vii-7.viii.2007
;
2 ♂
T2829
,
28.viii-4.ix.2007
;
3 ♂
T2844
;
2 ♂
T 2831
;
Doi Inthanon NP
,
Y. Areeluck
leg., checkpoint 2,
18°31.559’N
98°29.941’E
,
1700 m
,
2-8.vii.2006
,
4 ♂
T56
,
8-15.vii.2006
,
1 ♂
T67
,
15-22.vii.2006
,
3 ♂
T73
,
2-9.viii.2006
,
1 ♂
T127
,
9-16.viii.2006
,
1 ♂
T180
,
16-24.viii.2006
,
2 ♂
T187
,
24-30.viii.2006
,
2 ♂
T232
,
30.viii-6.ix.2006
,
1 ♂
T238
,
6-13.ix.2006
,
1 ♂
T244
,
21-27.ix.2006
,
2 ♂
T343
,
1-8.xii.2006
,
1 ♂
T1876
,
9- 16.iii.2007
,
2 ♂
T1811
,
2 ♂
campground pond,
18°32.657’N
98°31.482’E
,
1200 m
,
8-15.vii.2006
,
T63
.
Nan
:
Doi Phu Kha NP
,
Charoen
&
Nikom
leg.,
1 ♂
Office 3,
19°12.326’N
101°4.765’E
,
1332 m
,
1-8.viii.2007
,
T3198
;
1 ♂
Office 2,
19°12.426’N
101°4.839’E
,
1289 m
,
22-29.viii.2007
,
Charoen
&
Nikom
leg.,
T3197
.
Lampang
:
Chae Son NP
,
Bunruen Kwunnui
&
Acharaporn Sukpeng
leg.,
1 ♂
behind visitor center,
18°50.075’N
99°28.433’E
,
421 m
,
1-8.ix.2007
,
T2832
; behind the camp site#2,
18°49.871’N
99°25.889’E
,
488 m
,
1-8.viii.2007
,
1 ♂
T2803
;
6 ♂
Nursery,
18°49.851’N
99°28.122’E
,
485 m
,
1-7.xi.2007
,
T2818
;
2 ♂
Campground#3,
18°49.757’N
99°28.266’E
,
487 m
,
1-8.x.2007
,
T2814
.
Loei
:
Phu Ruea NP
, Hua Dong Tham Sun,
17°29.54’N
101°20.995’E
,
1130 m
,
Patikhom Tumtip
leg.,
1 ♂
19-26.xi.2006
,
T1121
,
1 ♂
5-12.xi.2006
,
T1115
; office,
17°28.805’N
101°21.242’E
,
870 m
,
5-12.vii.2006
Patikhom Tamtip
leg.,
3 ♂
T312
,
12-19.vii.2006
,
5 ♂
T315
; Subhnonghin,
17°28.772’N
101°21.308’E
,
860 m
,
5-12.vii.2006
,
1 ♂
T310
,
12-19.vii.2006
,
3 ♂
T313
; Subhnonghin,
17°28.772’N
101°21.308’E
,
860 m
,
19-26.vii.2006
,
Nukoonchai Jaroenchai
leg.;
5 ♂
T316
; Dry dipterocarp,
17°27.824’N
101°21.494’E
,
668 m
,
26.xii.2006
,
26.xii.2006
-
2.i.2007
,
Patikom Tumtip
leg.,
1 ♂
T1270
.
Sakon Nakhon
:
1 ♂
Phu Kradueng NP
, Dry evergreen forest (Pong neep forest unit),
16°56.589’N
101°42.074’E
,
273 m
,
21-28.x.2006
,
Sutin Glong-lasae
leg.,
T786
;
Phu Pha Yon NP
,
Manop Ngoyjansri
&
Chatree Cheaukamjan
leg.,
2 ♂
Reservoir,
16°55.655’N
104°10.658’E
,
280 m
,
Pan trap
,
6-7.vii.2006
,
T283
; Channel,
16°55.639’N
104°10.748’E
,
295 m
,
Malaise trap
,
1 ♂
5-11.vii.2006
,
T289
,
1 ♂
23-29.vii.2006
,
T298
;
Phu Ruea NP
, Behind office,
17°3.543’N
103°58.452’E
,
312 m
,
Winlon Kongnara
leg.,
1 ♂
8-14.vii.2006
,
T197
,
5 ♂
27.vii-2.viii.2006
,
T206
; North of well,
17°3.543’N
103°58.452’E
,
312 m
,
Sailom Tongboonchai
leg.,
1 ♂
11-17.i.2007
,
T1519
,
1 ♂
23-30.i.2007
,
T1525
;
17°3.521’N
103°58.450’E
,
322 m
,
5 ♂
Behind office,
21-27.vii.2006
T204
,
1 ♂
West of well,
11-17.i.2007
,
T1520
;
Phu Phan NP
,
1 ♂
Behind national park
office,
17°3.488’N
103°58.497’E
,
318 m
,
17-23.i.2007
,
T1524
; Forest near Huay Nam Pung Dam,
16°54.713’N
103°54.294’E
,
289 m
,
19-25.xi.2006
,
Sailom Tongboonchai
leg.,
2 ♂
T1095
,
3 ♂
T1101
;
2 ♂
Creek at entrance of
Huay Nam Pung Forest
unit,
16°54.630’N
103°54.266’E
,
281 m
,
13- 19.xi.2006
,
Winlon Khongnara
leg.,
T1097
;
1 ♂
Forest protection unit Loei. 5 (Phakbung),
16°50.540’N
101°41.663’E
,
406 m
,
19-25.ii.2007
,
Noo Kerdlom
leg.,
T1502
.
Phetchabun
:
Nam Nao NP
, Hell evergreen forest,
Leng Jantiep
leg.,
16°44.371’N
101°34.549’E
,
834 m
,
1 ♂
20-27.xi.2006
,
T1324
,
1 ♂
27.xi-4.xii.2006
,
T1327
,
3 ♂
4-11.xii.2006
,
T1330
;
1 ♂
16°44.402’N
101°34.560’E
,
883 m
,
11-18.xii.2006
,
Noopien Hongyothee
leg.,
T1335
; 1 Chatchumnan and
Saink Singtong
leg.,
1 ♂
Nursery,
16°52.573’N
101°8.077’E
,
520 m
,
5-12.x.2006
,
T803
,
1 ♂
Mixed deciduous forest at Klump stream,
16°39.257’N
101°7.945’E
,
186 m
,
12-19.ix.2006
,
T590
,
1 ♂
Thanthip waterfall,
16°39.087’N
101°7.777’E
,
210 m
,
5-12.ix.2006
,
T589
; Mixed deciduous forest at
Ta Phol river
,
1 ♂
16°32.561’N
101°2.479’E
,
242 m
,
19-26.xi.2006
,
T974
,
1 ♂
16°32.546’N
101°2.501’E
,
274 m
,
12-19.xi.2006
,
T973
; Mixed deciduous forest,
16°32.561’N
101°2.479’E
,
537 m
,
1 ♂
5-12.xii.2006
,
T1178
,
5 ♂
12-19.xii.2006
,
T1181
,
13 ♂
26.xii.2006
-
2.i.2007
,
T1187
;
2 ♂
16°32.546’N
101°2.501’E
,
560 m
,
19-26.xii.2006
,
T1186
,
10 ♂
26.xii.2006
-
2.i.2007
,
T1189
;
1 ♂
16°32.539’N
101°2.483’E
,
524 m
,
26.xii.2006
-
2.i.2007
,
T1188
,
5 ♂
Pan trap
,
11- 12.xii.2006
,
T1177
;
1 ♂
Mixed deciduous forest at
Ta Phol river
,
16°32.546’N
101°2.501’E
274 m
,
19-26.xi.2006
,
Somchai Chachumnan
&
Saink Singhtong
leg.
T976
;
1 ♂
Thung Salaeng Luang NP
, Kaeng Wang Nam Yen,
16°37.531’N
100°53.745’E
,
22-29.xi.2006
,
T1162
.
Kamphaeng Phet
:
Mae Wong NP
, Chong Yen,
Chumpol Piluk
&
Aram Inpuang
leg.,
16°5.968’N
99°6.472’E
,
1306 m
,
1 ♂
3-10.ix.2007
,
T2812
,
4 ♂
1-3.xii.2007
,
T2822
.
Chaiyaphum
:
Tat Tone NP
, Lawn near
Sab Somboon forest
unit,
16°0.792’N
101°58.472’E
,
648 m
,
Tawit Jaruphan
leg.,
1 ♂
12-19.xi.2006
,
T1139
,
1 ♂
26.xi-3.xii.2006
,
T1145
,
2 ♂
Near stream,
15°58.771’N
102°2.397’E
,
305 m
,
5-12.vii.2006
,
T
. Jaruphan &
O. Budsawong
leg.,
T218
;
1 ♂
Chaiyapoom forest
fire station,
16°0.793’N
102°1.257’E
,
195 m
12-19.xii.2006
,
Tawit Jaruphan
&
Orawan Budsawong
leg.,
T1369
;
Pa Hin Ngam NP
,
Katae Sa-nog
&
Buakaw Adnafai
leg.,
1 ♂
Dry evergreen forest near stream,
15°40.569’N
101°26.705’E
,
461 m
,
1-7.vi.2007
,
T2473
;
2 ♂
Dry evergreen forest at Lan Hin Nau,
15°37.540’N
101°23.313’E
,
673 m
,
19- 26.ix.2006
,
T855
;
1 ♂
Dry evergreen forest at waterfall,
15°34.802’N
101°25.990’E
,
430 m
,
Pan trap
,
14- 15.xi.2006
,
T1026
;
Malaise trap
,
Deciduous forest
,
15°39.966’N
101°27.198’E
,
357 m
,
1 ♂
7-13.vi.2007
,
T2475
,
1 ♂
19-23.xii.2006
,
T1352
; Thepana waterfall,
1 ♂
Savana,
15°38.948’N
101°25.625’E
,
604 m
,
19-25.x.2006
,
T666
; Mixed deciduous forest
15°38.920’N
101°25.077’E
,
614 m
,
1 ♂
1-7.x.2006
,
T656
,
1 ♂
19-25.x.2006
,
T665
;
1 ♂
Mixed deciduous forest,
15°34.686’N
101°26.082’E
,
419 m
,
28.xi-4.xii.2006
,
T1042
; Thung Dok Kra Jeow,
1 ♂
in Dry evergreen,
15°38.438’N
101°23.576’E
,
780 m
,
7-13.i.2007
,
T1457
;
1 ♂
in
Dipterocarpus forest
,
15°38.208’N
101°23.556’E
,
720 m
,
13-19.i.2007
,
T1461
;
1 ♂
Creek at Tung Dok Grajeaw,
15°38.391’N
101°23.609’E
,
750 m
24-30.vii.2006
,
T338
; Ecotone between mix deciduous/dry dipterocarp forest,
15°38.132’N
101°23.922’E
,
698 m
,
1 ♂
1-7.ii.2007
,
T1643
,
2 ♂
5-11.viii.2006
,
T441
,
1 ♂
11-18.viii.2006
,
1 ♂
T444
;
15°38.100’N
101°23.857’E
,
700 m
,
2 ♂
5-11.viii.2006
,
T440
,
2 ♂
18-24.viii.2006
,
T446
;
15°34.913’N
101°25.658’E
,
444 m
,
2 ♂
10.xi.0206-
16.xi.2006
,
T1031
,
1 ♂
16-22.xi.2006
,
T1034
,
2 ♂
22-28.xi.2006
,
T1037
.
Ubon Ratchathani
:
Pha Taem NP
,
Irrigation area
west of
Huay Pok forest
unit,
15°37.321’N
105°36.982’E
,
419 m
,
Pornthip Tonsu
leg.,
1 ♂
6- 13.x.2006
,
T719
,
2 ♂
20-27.x.2006
,
T726
;
1 ♂
Huay Pok waterfall,
15°37.321’N
105°36.982’E
,
419 m
,
27.x- 3.xi.2006
,
T730
;
1 ♂
Kee thao cave,
15°32.001’N
105°35.857’E
,
157 m
,
25.ix-1.x.2006
,
Mitchai Sai-ngam
leg.
T896
; Giant liana,
15°30.914’N
105°35.369’E
,
120 m
,
5 ♂
11-18.ix.2006
,
T892
,
1 ♂
18-25.ix.2006
,
T895
,
2 ♂
25.ix-1.x.2006
,
T898
.
Kanchanaburi
:
Khuean Srinagarindra NP
,
1 ♂
Tha Thung-na/Chong Kraborg,
14°29.972’N
98°53.035’E
,
210 m
,
5-12.iii.2009
,
Boonnam
&
Phumarin
leg.,
T4778
;
1 ♂
Behind tourist center,
14°38.155’N
98°59.85’E
210 m
,
22-28.viii.2008
,
Chatchawan
&
Boonkam
leg.,
T3421
.
Nakhon Ratchasima
:
1 ♂
Khao Yai NP
,
Dong Ngu How area
,
14°28.524’N
101°22.928’E
,
757 m
,
26.xii.2006
,
26.xii.2006
-
2.i.2007
, Wirat Sook kho leg.,
T1312
.
Nakhon Nayok
:
Khao Yai NP
, Nature trail insecondary moist evergreen forest,
14°24.515’N
101°22.432’E
,
750 m
,
Pong Sandao
leg.,
1 ♂
5.vii-12.viii.2006
,
T400
,
1 ♂
26.viii-2.ix.2006
,
T409
.
Petchaburi
:
Kaeng Krachan NP
, Panernthung/km27/water pump,
12°49.151’N
99°22.483’E
,
970 m
,
Sirichai
&
Chusak
leg.,
1 ♂
5-12.ix.2008
,
T4377
,
2 ♂
12-19.ix.2008
,
T4371
,
2 ♂
8-15.viii.2008
,
T4350
,
4 ♂
4-11.vii.2008
,
Chusak
&
Sirichai
&
Arkom
leg.,
T4337
; Pa La-U,
1 ♂
Huai Palao Forest
Unit3,
12°32.149’N
99°28.265’E
,
28.xii.2008
-
4.i.2009
,
Thongbai
leg.
T4558
,
1 ♂
bus parking,
12°32.125’N
99°28.283’E
,
18-25.vii.2008
,
Akaradate
&
Thongbai
leg.
T4478
;
1 ♂
km33/helipad,
12°50.177’N
99°20.688’E
735 m
,
11-18.ii.2009
,
Sirichai
leg.
T4415
.
Chanthaburi
:
Khao Khitchakut NP
,
1 ♂
Khao Prabaht peak/
150 m
, S of forest base,
12°50.45’N
102°9.81’E
,
875 m
,
27.ii-6.iii.2009
,
Suthida
&
Charoenchai
leg.
T4046
;
50 m
NE/Prabaht Unit,
12°48.779’N
102°9.181’E
,
107 m
,
7-14.vii.2008
,
Suthida
&
Charoenchai
leg.,
3 ♂
1-7.vii.2008
,
T2977
,
1 ♂
4-11.viii.2008
,
T2979
,
2 ♂
14- 21.vii.2008
,
T2976
,
2 ♂
28.vii-3.viii.2008
,
T2974
,
2 ♂
T2978
; Campground/Prabaht Unit,
12°48.852’N
102°9.204’E
,
99 m
,
1 ♂
21-28.vii.2008
,
T2988
,
2 ♂
7-14.vii.2008
,
T2984
;
100 m
N/Prabaht Unit,
12°48.842’N
102°9.144’E
,
203 m
,
Suthida
&
Charoenchai
leg.,
1 ♂
7-14.vii.2008
,
T2973
,
1 ♂
14-21.vii.2008
.
Prachuab
:
2 ♂
Khiri Khan,
Khao Sam Roi Yot NP
, Nursery,
12°7.58’N
99°57.478’E
,
17-24.viii.2008
,
Yai
&
Sorat
leg.,
T3044
.
14.iv.2009
,
T4585
,
2 ♂
14-21.x.2008
,
T3407
,
1 ♂
16-23.xii.2008
,
T3897
,
3 ♂
4-11.xi.2008
,
T3410
.
Nakhon Si Thammarat
:
Namtok Yong NP
, Road to Khao Mhen.
150 m
, from Nern499,
8°16.959’N
99°39.149’E
,
499 m
,
Charnarwut.C.
leg.,
1 ♂
22-29.vii.2008
,
T3098
,
1 ♂
29.vii-6.viii.2008
,
T3099
,
Samnaokan.S.
leg.,
2 ♂
20- 27.viii.2008
,
T3097
,
2 ♂
13-20.viii.2008
,
T3101
,
1 ♂
15-22.vii.2008
,
T3096
,
2 ♂
6-13.viii.2008
,
T3100
,
2 ♂
8- 15.vii.2008
,
T3095
; Klong Jang waterfall,
8°16.283’N
99°38.702’E
,
154 m
,
29.xii.2008
-
5.i.2009
,
Samnaokan S.
leg.,
1 ♂
T4290
;
TV
aerial,
8°14.262’N
99°48.289’E
,
966 m
,
18-25.viii.2008
,
Paiboon
leg.,
2 ♂
T3103
,
1 ♂
T3107
,
28.vii-3.viii.2008
,
1 ♂
T3104
;
Behind
campground lavatory,
8°10.434’N
99°44.508’E
,
80 m
, U.prai.K. leg.,
1 ♂
8-15.vii.2008
,
T3083
,
1 ♂
15-22.vii.2008
,
T3073
,
2 ♂
29.vii-5.viii.2008
,
T3072
,
3 ♂
12-19.viii.2008
,
T3080
,
1 ♂
5-12.xi.2008
,
T4254
.
Variations.
Depressions of tergal process round or drop-shaped, shallow to deep, with long seta on outer lateral margin, reaching margin of tergite I; tubercle of depression absent or small, pit on top wide and large, tuft with setae very short or long (
Figs 12–18
).
Remarks.
Dissomphalus chiangmaiensis
is similar to
D. zethus
sp. nov.
because of the following characteristics: hypopygium short with wide median stalk, median region of posterior margin straight with corners rounded and more projected than median region; base of paramere wider than basiparamere apex; aedeagal dorsal body bottle-shaped with median region wider than basal and apical regions, projection of median region of dorsal surface conical. However,
D. chiangmaiensis
differs from
D. zethus
sp. nov.
as follows: hypopygium with lateral stalk narrow and long, median stalk without apical constriction, lateral margin straight, paramere with base slightly wider than basiparamere apex; dorsal surface of basiparamere irregularly wide; genital ring with inclination angle of about 90º; aedeagal dorsal body with set of large and rounded warts on upper lateral surface, aedeagal ventral ramus almost as long as dorsal body, base much wider than median and apical regions, narrowing progressively apicad, inner lateral margin of apical region bulging.
Distribution.
Thailand
(
Chiang Mai
,
Lampang
,
Loei
,
Sakon Nakhon
,
Phetchabun
,
Kamphaeng Phet
,
Chaiyaphum
,
Ubon Ratchathani
,
Kanchanaburi
,
Nakhon Ratchasima
,
Nakhon Nayok
, Petchaburi,
Chanthaburi
, Prachuab,
Surat Thani
and
Nakhon Si Thammarat
).