A taxonomic study of Jacquemontia evolvuloides (Moric.) Meisn. and related species (Convolvulaceae)
Author
Pastore, Mayara
Programa de Pós-Graduação em Biodiversidade Vegetal e Meio Ambiente, Instituto de Botânica, caixa postal 68041, São Paulo, São Paulo (Brazil) & Instituto Tecnológico Vale, R. Boaventura da Silva 955, first floor, Umarizal, CEP 66055 - 090, Belém, Pará (Brazil)
pastoremay@gmail.com
Author
Moreira, André Luiz da Costa
Departamento de Botânica, Universidade de Brasília, Campus Darcy Ribeiro, CEP 70910 - 900 Brasília, Distrito Federal (Brazil)
moreirabiologo@yahoo.com.br
Author
Cavalcanti, Taciana Barbosa
Laboratório de Sistemática Vegetal, Herbário CEN, Empresa Brasileira de Pesquisa Agropecuária, Caixa Postal 02372, Brasília, Distrito Federal (Brazil)
taciana.cavalcanti@embrapa.br
Author
Simão-Bianchini, Rosângela
Núcleo de Pesquisa Curadoria do Herbário SP, Instituto de Botânica, caixa postal 68041 São Paulo, São Paulo (Brazil)
bianchini@ibot.sp.gov.br
text
Adansonia
2017
2017-12-29
39
2
149
166
http://www.bioone.org/doi/10.5252/a2017n2a6
journal article
10.5252/a2017n2a6
55aaca56-29ca-48f8-8b5a-c0cd6da4f561
1639-4798
5209241
7.
Jacquemontia sphaerostigma
(Cav.) Rusby
(
Fig. 8E, F
)
Bulletin of the Torrey Botanical Club
26: 151 (1899)
. —
Convolvulus sphaerostigma
Cav.
,
Icones et Descriptiones
Plantarum
5: 54. pl. 481 (1799)
. —
Jacquemontia hirsuta
Choisy
,
Mémoires de la Société de Physique et d’Histoire
naturelle de Genève
8: 141 (1838)
,
nom. illeg.
—
Type:
Mexico
: “
Habitat in Mindanao, floret Decembri
; et in diversorio vulgo del Alto Camaron Regni mexicani ubi floret April et Maio. Vidi siccum in eodem herbario.”
Nee
s.n.
(
holo-
,
MA
[
MA222550
] photo!
;
iso-,
F
[
F0054761F
] photo!)
.
Convolvulus apocynoides
Schltdl. & Cham.
,
Linnaea
5: 117 (1830)
.—
Jacquemontia apocynoides
(Schltdl. & Cham.) Urb.
,
Symbolae Antillanae
8: 560 (1921)
.
—
Type:
Mexico
,
Vera Cruz
,
1.X.1828
,
C.J.W. Schiede
&
F.Deppe
s.n.
(holo-,
HAL
[
HAL0098217
] photo!)
.
Convolvulus coeruleus
Martens & Galeotti
,
Bulletin de l’Académie royale des Sciences et Belles-Lettres de Bruxelles
12: 254 (1845)
.
—
Lectotype (designated by
McDonald 1993
):
Oaxaca
,
Cordillera
, 1840,
H.G. Galeotti
1359
(lecto-,
BR
[
BR0000006991944
] photo!
;
isolecto-, BR[BR0000006992279],
G
[
G00227335
] photo!; K[K000613052]!; P[P00723272]!)
Jacquemontia evolvuloides
var.
brevipedunculata
Meisn.
,
in
Martius,
Flora Brasiliensis
7: 307 (1869)
.
—
Type:
Brazil
,
Minas Gerais
,
Lagoa Santa
,
25.IV.1865
,
E.
Warming s.n.
(holo-, BR[BR0000005793884] photo!
;
iso-, P[P00723268]!)
.
Jacquemontia hirsuta
var.
trichodonta
Meisn.
,
in
Martius,
Flora Brasiliensis
7: 299 (1869)
.
—
Type:
Brazil
,
Minas Gerais
, 1840,
P. Claussen
71
(lecto-, BR[BR0000005793228] photo!)
;
Brazil,
Minas Gerais
,
Barbacena
,
24.VI.1863
,
E.Warming
s.n.
(lectosyn-, BR[BR0000005795734] photo!)
.
Jacquemontia hirsuta
var.
pohlii
Meisn.
,
in
Martius,
Flora Brasiliensis
7: 299 (1869)
.
—
Type:
Brazil
, 1939,
J.B.E. Pohl
(holo-, BR[BR0000005793556] photo!
;
iso-, F[F0054950F] photo!, M[M0184718] photo!)
.
Jacquemontia hirsuta
var.
pohlii
Meisn. f.
racemosa
Chodat & Hassl.
,
Bulletin de l’Herbier Boissier
ser. 2, 5: 697 (1905)
.
—
Type:
Paraguay
, “
Cerros de Paraguay
”,
XII.1900
,
E. Hassler
6515
(holo-,
G
;
iso-, GH[GH00054639] photo!, P[P03867995 (
Fig. 10
), P03536031]!, UC[UC944287] photo!)
,
syn. nov
.
Jacquemontia hirsuta
var.
adenotricha
Hassl.
,
Repertorium Specierum Novarum Regni Vegetabilis
9: 193 (1911)
.
—
Type:
Paraguay
, “pr.
Flumen Jejui Guazú
”
XII.1898
,
E.
Hassler 5694
(syn-,
G
,
K
[
K000613128
]!)
;
Paraguay
,
Concepción
,
Villa-Sana
“zwischen
Rio Apa und Rio Aquidaban
”,
21.I.1909
,
K
.
Fiebrig 4663
(syn-,
G
,
K
[
K000613129
]!)
.
Jacquemontia viscidulosa
Hoehne
,
Anexos das Memórias
do Instituto
Butantan, Seção de Botânica
1: 51. pl. 7 (1922)
.
—
Type:
Brasil
,
Mato Grosso
,
Porto Esperança
,
IX.1914
,
J.G.. Kuhlmann
1272
(holo-,
SP
[
SP000697
]!
;
iso-, R[R000027509]!)
.
Jacquemontia agricola
Rusby
,
Memoirs
of the New York Botanical
Garden
7: 337 (1927)
.
—
Type:
Bolivia
,
Canamonia
,
15.VII.1922
,
H.H. Rusby
80
(holo-, NY[NY00319276]!)
.
Jacquemontia laxiflora
O’Donell
,
Lilloa
30: 14 (1960)
.
—
Type:
Argentina
,
Misiones
, Dep.
San Ignacio
,
Puerto Nuevo
,
12.III.1946
,
G.J
.
Schwartz 2211
(holo-,
LIL
[
LIL001323
]!
;
iso-, S[S07-4313] photo!)
.
SELECTED MATERIAL EXAMINED. —
Bolivia
.
Beni
,
Gral
,
22.VI.1995
,
J
.
Bederrama 582
(
SP
)
.
Canamina
,
VII.1922
,
H.H
.
Rusby 80
(K, NY).
Brazil
.
Amapá
,
Macapá
,
20.VIII.1982
,
B.V
.
Rabelo et al. 1672
(ULM).
—
Bahia
,
Conde
, 22.
6VI2003
,
G
.
Hatschbach et al. 75615
(MBM).
—
Ceará
,
Barbalha
,
23.V.2011
,
E.M
.
Marreira et al. 181
(HUEFS).
—
Distrito Federal
,
Brasília
,
15.II.1994
,
G
.
Pereira-Silva 2266
(CEN,
SP
).
—
Espiríto Santo
,
Conceição da Barra
,
9.VI.2003
,
G
.
Hatschbach et al. 75050
(MBM).
—
Goiás
,
Formosa
,
11.X.1965
,
H.S
. Irwin & R.R.
Santos 9146
(NY,
SP
, UB).
—
Mato Grosso
,
Aquidauana
,
18.VII.1969
,
G
. Hatshbach & O.
Guimarães 21978
(MBM).
—
Mato Grosso
do
Sul
,
Paranaíba
,
1.III.1981
,
L
.
Oliveira 28
(UEC)
;
Minas Gerais
,
Santana do Riacho
,
28.I.1990
,
R.S
.
Bianchini 11705
(SPF).
—
Pará
,
Tarapoto
,
XI.1902
,
Ule
6569
(MG).
—
Paraíba
,
Areia
,
12.IX.1944
,
J.M
. Vasconcelos & B.J.
Pickel 78
(
SP
, SPSF).
—
Pernambuco
,
Olinda
,
VI.1925
,
B.
Pickel 967
(
SP
, SPF).
—
São Paulo
,
Pedregulho
,
22.III.2004
,
D. Sasaki & M.F.A
.
Calió 999
(SPF).
Guyana
.
Pirara
,
1.I.1841
,
Schomburgk
370
(P).
Mexico
.
Oaxaca
,
Cordillera
, 1840,
H.G
.
Galeotti 1359
(BR,
G
, K, P,W).
Paraguay
.
Amamby
,
24.II.1994
,
A
. Krapovickas & C.L.
Cristóbal 45005
(
SP
, CTES).
—
Canendiyu
,
9.V.1974
,
P
.
Arenas 726
(
SP
, CTES).
—
Sierra de Maracayú
,
2.X.1960
,
E
.
Hassler 5694
(K, P).
Peru
.
1.I.1839
,
C
.
Gay 690
(P).
Venezuela
.
Bolivar
,
Sierra Imataca
10.IV.1988
C
.
Sastre et al. 8549
(P).
DISTRIBUTION. — Widely distributed, occurring in Mexico, throughout Central and South America in Colombia, Peru, Bolivia, Venezuela, Brazil (
Robertson 1971
), Guyana and Argentina. It grows in other open, non forested habitats.
REMARKS
Jacquemontia sphaerostigma
has herbaceous habit and climbing stems, dense inflorescences and four distinct types of trichomes: stellate 3-radiate with subequal rays; stellate 3-radiate with unequal rays; forked (rarely simple); and glandular trichomes(
Fig. 2
). With the similar indumentum to
J. evolvuloides
,
J.sphaerostigma
is distinguished with basis on its umbelliform to corymbiform dichasium, while
J. evolvuloides
has lax monochasial.
Choisy (1838)
observed that
Convolvulus sphaerostigma
Cav.
should be transferred to
Jacquemontia
but he renamed it as
J. hirsuta
, creating an illegitimate name.
Rusby (1899)
subsequently made the correct combination.
We considered
Jacquemontia laxiflora
as synonym of
J.sphaerostigma
because slightly lax inflorescence, non-glandular trichomes, and corolla
12-15 mm
long are characters also found in some specimens of
J. sphaerostigma
.