The Lower Pliocene marine gastropods of Santa Maria Island, Azores: Taxonomy and palaeobiogeographic implications
Author
Sacchetti, Claudia
0000-0002-3225-3139
claudiasacc@icloud.com
Author
Landau, Bernard
0000-0002-7768-8494
bernardmlandau@gmail.com
Author
Ávila, Sérgio P.
0000-0002-3225-3139
claudiasacc@icloud.com
text
Zootaxa
2023
2023-05-24
5295
1
1
150
http://dx.doi.org/10.11646/zootaxa.5295.1.1
journal article
53396
10.11646/zootaxa.5295.1.1
82286fdc-a858-447c-9980-da2e8985d19c
1175-5326
7965273
F3A52660-70B8-439F-A7A0-F45ADC975EA5
Acteon semistriatus
(Férussac, 1822)
Plate 6 G
1 -G
2
Voluta tornatilis
L.—
Brocchi 1814: 643
(
partim
, pl. 15, fig. 14 only) [
non
Acteon tornatilis
(
Linnaeus, 1758
)
].
*
Tornatella semi-striata
Férussac 1822: 108
.
Tornatella semi-striata
Fér.
—
Grateloup 1838: 267
, pl. 6, figs. 18, 21. 1846
Tornatella semi-striata
Fér.
—Grateloup (
partim
, pl. 11, figs. 20, 21 only).
Actaeon Burdigalensis
d’Orbigny 1852: 35
, no. 519 [
nom. nov. pro
Tornatella semi-striata
Férussac, 1822
(
partim
)].
Actaeon semistriatus
Fér
..—Hörnes 1856: 507, pl. 46, figs. 22, 23.
Acteon Clathratus
Millet 1854: 155
(
nomen nudum
).
Acteon clathratus
Millet 1865: 581
.
Actaeon tornatilis
var.
semistriata
Ferussac
—Fontannes 1880: 233, pl. 12, fig. 12.
Actaeon semistriatus
(Férrusac)
—
Benoist 1889: 45
, pl. 3, fig. 7.
Actaeon Burdigalensis
d’Orb.
—
Benoist 1889: 52
, pl. 4, fig. 1a.
Actaeon semistriatus
Fér
[
sic
]—
Sacco 1897: 33
, pl. 3, figs. 21-23.
Actaeon semistriatus
var.
fusulatior
Sacco 1897: 33
, pl. 3, figs. 24, 25.
Actaeon semistriatus
var.
maculata
(Bors.)
—
Sacco 1897: 34
, pl. 3, figs. 26, 26 bis.
Actaeon semistriatus
var.
ligustica
Sacco 1897: 34
, pl. 3, figs. 27, 28.
Actaeon semistriatus
var.
perstriata
Sacco 1897: 34
, pl. 3, fig. 29.
Actaeon semistriatus
var.
totostriata
Sacco 1897: 34
, pl. 3, figs. 30, 31.
Acteon semistriatus
Defrance
—
Dollfus
et al
. 1903: 16
, pl. 34, fig. 14.
Acteon semistriatus
var.
totostriata
Sacco
—
Dollfus
et al
. 1903: 16
, pl. 34, fig. 15.
Actaeon semistriatus
Fer.
—Friedberg 1928: 538, pl. 35, fig. 10.
Acteon semistriatus
var.
burdigalensis
d’Orb.
—Peyrot 1932: 154, no. 1375, pl. 11, figs. 36, 45-46, 58-60.
Acteon semistriatus burdigalensis
d’Orbigny, 1852
—Glibert 1952: 384, pl. 13, fig. 7.
Actaeon semistriatus
Ferrusac
—
Glibert 1952b: 139
, pl. 10, fig. 10.
Acteon semistriatus
(Basterot)
—
Sorgenfrei 1958: 298
, pl. 65, fig. 216.
Acteon laevigatus
(Basterot)
—
Sorgenfrei 1958: 300
, pl. 65, fig. 217 [
non
de
Basterot, 1825
].
Acteon
(
Acteon
)
semistriatus
(Ferussac 1822)
—Kojumdgieva
in
Kojumdgieva & Strachimirov 1960: 219
, pl. 52, fig. 3.
Acteon semistriatus
var.
burdigalensis
d’Orbigny
—Kecskemétiné-Körmendy 1962: 93, pl. 11, fig. 9.
Acteon semistriatus
Ferussac, 1822
—
Brébion 1964: 643
, pl. 15, figs. 24-27.
Actaeon semistriatus
(Ferrusac)
—
Anderson 1964: 330
, pl. 50, fig. 295.
Acteon semistriatus
Férrusac, 1822
—
Strausz 1966: 467
, fig. 209.
Actaeon semistriatus
(Ferrusac
in
Grateloup 1840
)—
Rasmussen 1968: 214
, pl. 25, figs. 1, 2 (juvenile).
Actaeon semistriatus
(Férrusac, 1821 [
sic
])—
Nordsieck 1972a: 121
, fig. 205.
Acteon semistriatus burdigalensis
d’Orbigny, 1852
—
Steininger 1973: 448
, pl. 9, fig. 7.
Actaeon semistriatus
(Ferussac)
—
Fekih 1975: 140
, pl. 15, fig. 15.
Actaeon semistriatus
(
Ferrusac, 1822
)
[
sic
]—
Martinell 1982c: 226
, pl. 1, figs. 14, 15 [in error
Actaeon tornatilis
(
Linne, 1766
)
on plate text].
Actaeon
(
Actaeon
)
semistriatus
(
Férrusac, 1822
)
—A.W.
Janssen 1984: 364
, pl. 13, fig. 13, pl. 18, fig. 1, pl. 78, fig. 2.
Actaeon
(
Actaeon
)
semistriatus
f.
burdigalensis
d’Orbigny, 1852
—A.W.
Janssen 1984: 365
, pl. 78, fig. 3.
Acteon semistriatus
(Férussac, 1822)
—
Moths 1989: 154
, pl. 21, fig. 112.
Acteon semistriatus
(Férussac, 1822)
—
Cavallo & Repetto 1992: 164
, fig. 469.
Acteon semistriatus
(Férussac)
—
Ruiz Muñoz
et al
. 1997: 188
, pl. 41, figs. 5, 6.
Acteon semistriatus burdigalensis
d’Orbigny, 1852
—
Harzhauser 2002: 125
, pl. 12, fig. 10.
Acteon
(
Acteon
)
semistriatus
(
Férrusac, 1822
)
—
Schnetler 2005: 128
, pl. 9, fig. 17.
Actaeon
(
Actaeon
)
semistriatus
(
Férrusac, 1822
)
and
Actaeon
(
Actaeon
)
semistriatus
fa.
burdigalensis
Orbigny
—
Wienrich 2007: 768
, pl. 132, fig. 9, pl. 168, figs. 4-7.
Acteon semistriatus
(
Férrusac, 1822
)
—
Chirli & Richard 2008: 79
, pl. 16, figs. 1, 2.
Acteon semistriatus
(
Férrusac, 1822
)
—
Chirli 2013: 22
, pl. 7, figs. 7-12.
‘
Acteon
’
semistriatus
(
Férrusac, 1822
)
—
Ceulemans
et al
. 2018: 112
, pl. 7, fig. 1 (
cum syn
.).
‘
Acteon
’
semistriatus
(
Férrusac, 1822
)
—
Landau
et al
. 2020a: 264
, pl. 9, figs. 1-3.
Acteon semistriatus
(Ferussac, 1822)
—
Brunetti 2022
, p. 78
, fig. 183.
Santa Maria material examined.
Maximum height 7.3 mm width 3.9 mm.
DBUA-F
191-9 (1). Malbusca, Santa Maria Island,
Azores
, Touril Complex, Lower Pliocene.
Discussion.
The specimen from the
Azores
is very poorly preserved and missing its spire. Nevertheless, the sculpture of spiral cords just below the suture and on the base of the last whorl are typical for the species. As discussed by
Landau
et al.
(2013: 323
;
2020a: 264
) ‘
Acteon
’
semistriatus
(
Férrusac, 1822
)
is a highly variable species in both profile with slender and squatter forms coexisting and in its sculpture that is hugely subobsolete mid-whorl on the last whorl but can persist along the entire last whorl in some specimen.
Distribution.
Lower Miocene: Atlantic (Aquitanian and Burdigalian),
Aquitaine
Basin,
France
(
Benoist 1889
; Peyrot 1932); Proto-Mediterranean Sea (Burdigalian), Colli Torinesi,
Italy
(
Sacco 1897
); Paratethys (Aquitanian and Burdigalian),
Austria
(
Steininger 1973
;
Harzhauser 2002
). Lower-middle Miocene: North Sea Basin (late Burdigalian-Langhian),
Belgium
(
Glibert 1952b
),
Denmark
(
Sorgenfrei 1958
),
Germany
(
Anderson 1964
;
Moths 1989
;
Wienrich 2007
),
Netherlands
(
Nordsieck 1972a
; A.W.
Janssen 1984
). Middle Miocene: Atlantic (Langhian and Serravallian):
Aquitaine
Basin,
France
(Grateloup 1846;
Benoist 1889
; Peyrot 1933), (Langhian),
Loire
Basin,
France
(Glibert 1952); Paratethys (Langhian-Serravallian),
Austria
(Hörnes 1856),
Bulgaria
(
Kojumdgieva & Strachimirov 1960
),
Hungary
(Kecskemeìtineì-Körmendy 1962;
Strausz 1966
),
Poland
(Friedberg 1928); Proto-Mediterranean Sea (Serravallian),
Karaman
Basin,
Turkey
(
Landau
et al
. 2013
). Upper Miocene: North Sea Basin (Tortonian),
Denmark
(
Rasmussen 1968
;
Schnetler 2005
); Atlantic (Tortonian and Messinian): NW
France
(
Millet 1854
,
1865
;
Brébion 1964
;
Landau
et al.
2020a
), Algarve Basin,
Portugal
(
Dollfus
et al
. 1903
), Seville southwestern
Spain
(
Cárdenas
et al.
2019
); Proto-Mediterranean Sea (Tortonian), Po Basin,
Italy
(
Sacco 1897
). Lower Pliocene: Atlantic, NW
France
(
Brébion 1964
;
Ceulemans
et al
. 2018
), Santa Maria Island, Azores (this paper); Guadalquivir Basin,
Spain
(
Ruiz Muñoz
et al
. 1997
;
Landau
et al
. 2011
;
Brunetti 2022
); western Mediterranean, northeastern
Spain
, (Martinell 1982), Roussillon Basin,
France
(Fontannes 1880); central Mediterranean,
Italy
(
Sacco 1897
;
Chirli 2013
),
Tunisia
(
Fekih 1975
). Upper Pliocene: western Mediterranean, Estepona Basin (NHMW collection), southern
France
(
Chirli & Richard 2008
); central Mediterranean,
Italy
(
Sacco 1897
;
Cavallo & Repetto 1992
).